doelstelling
historiediscussieplan elementenlaatste nieuwsopenbaarpractischlinksarchiefdigitale stad

Schetsplan Plus (april 1999)
Inleiding
1 Algemene beschrijving planontwikkeling Zuidpoort
Algemeen
1.1 Fasen in de planontwikkeling:Plangeschiedenis
1.2 Aanpassing Schetsplan 1997: Het Schetsplan-plus 1999
2 Nadere beschrijving ven de ruimtelijke- en functionele structuur
Algemeen
2.1 Onderverdeling `kerngebied' / omliggende velden
2.2 Beschrijving van de velden Ontsluiting Zuidpoort Winkelroutes & bereikbaarheid
3 De architekten
Algemeen
3.1 AWG Bob van Reeth
3.2 John Tuomey & Sheila O'Donnel
3.3 Vera Yanovshchinky

Inleiding

In dit document willen wij u informeren over de voortgang van de plannen voor het Zuidpoortgebied in Delft.

Dinsdag 2 februari jl. is het Schetsplan-plus Zuidpoort gepresenteerd in de commissie Duurzaamheid. Op 23 februari volgde de presentatie voor de bevolking in de aula van de TU. Het Schetsplan-plus zal nu het besluitvormingstraject doorlopen (college, Commissie en de raad). Ten behoeve van dit besluitvormingstraject geet dit presentatie boek een omschrijving van het geactualiseerde schetsplan.

Op dit moment bestaat er sterke behoefte aan informatie in aanvulling op hetgeen tijdens de commissievergadering is gepresenteerd. Via dit werkdocument is geprobeerd hieraan tegemoet te komen, in de wetenschap dat het gaat om een `tussenproduct'. Immers de architectonische uitwerking moet nog plaatsvinden.

Dit werkdocument is slechts een weergave van de antwoorden op de aanvullende vragen die zijn gesteld tijdens de vaststelling van het Schetsplan, aangevuld met een aantal wijzigingen die zich bij de verdere uitwerking hebben voorgedaan.

In dit document vragen wij u toestemming voor de stedenbouwkundige uitgangspunten voor de velden 2, 5, 7, de parkeergarage en de omliggende openbare ruimten. Voor de overige velden is slechts een indicatie aangegeven en deze zullen nog verder uitgewerkt moeten worden.

Dit document bestaat uit een verzameling van op dit moment beschikbare gegevens. Tijdens de presentatie in de commissievergadering is vooral de stedenbouwkundige hoofdstructuur toegelicht. In de presentatie van 23 februari kwam meer nadruk te liggen op de vraag op welke wijze het geactualiseerde Schetsplan zich `voegt in de stadsplattegrond' van Delft.

Het voor u liggende document kan nooit het beeld oproepen dat de architecten voor ogen staat, alleen de architecten zelf kunnen dit het beste verwoorden. Dit is gelijk de beperking van dit document. Toch denken wij hiermee een beeld te kunnen geven van de essentie van de planvoorstellen die dit Schetsplan behelsen.

Als eerste volgt een beschrijving van het planproces, daarna wordt het plan in hoofdlijnen uiteengezet, waarna per veld hierop dieper wordt ingegaan. Tot slot wordt per architect een eerste aanzet gegeven van de beoogde beelden.

Schetsplan Zuidpoort oktober 1997


A herontwikkelen huidige bibliotheek aan de Yperstraat ten behoeve van routing Pynepoort-Beetsenmarkt.
B sloop huidige V&D op blok 3. Hier komen winkels in 2 lagen met daarop parkeren verbonden met veld 7.
C op blok 2 geen parkeren, maar winkels langs de Pynepoort en wonen onder andere aan de Kruisstraat en rondom het blok.
D in Hoogovenspand in de huidige C-1000: bij voorkeur bibliotheek met leescafé/boekwinkel.
E Zuidplein: winkelplein
F horeca-wand met terrassen
G versmarkt in de Zuidersteeg
H zakelijke functies aan de Zuidwal
I in blok 6 nieuwe V&D, waarboven wonen
J in blok 5: bij voorkeur winkels/ horeca/ bioscoop, of horeca/ winkels/ bibliotheek, of winkels/ horeca met daarop wonen
K Vesteplein: het culturele plein
L nieuwbouw C-1000


1. Algemene beschrijving planontwikkeling Zuidpoort

Algemeen
Deze algemene beschrijving informeert u over het proces van de plan-ontwikkeling, met name de resultaten van de workshops. Vanaf het Plan van Aanpak van 1995 is een gestage kwaliteitsverhoging in de plannen zichtbaar.
In het Schetsplan-plus worden de twee pleinen die in het Schetsplan waren geconcipieerd in ruimtelijk- en functionele zin nader gedefinieerd.

1.1 Fasen in de planontwikkeling: Plangeschiedenis
Het stedebouwkundige Masterplan van 1990 en de daaruitvolgende Nota Beslispunten van maart 1991 geven de eerste noties van de doelstellingen voor het Zuidpoortgebied, namelijk een identiteit als binnenstadsmilieu aansluitend bij die binnenstad. In het Plan van Aanpak Zuidpoort d.d. 25 april 1995 is de functionele onderlegger hiervoor verder onderbouwd in de vorm van een programma - de functies en hun globale omvang - en een ruimtelijk schema van zogenaamde velden. Dit Plan van Aanpak vormt zowel de aansluiting van de puur gemeentelijke planvorming voor Zuidpoort als het begin van een samenwerking tussen de gemeente, architecten en marktpartijen.

In augustus 1995 tekenen MAB en de gemeente hiertoe een intentie-overeenkomst met als doel het ambitieniveau en de realisatiemogelijkheden van het Plan van Aanpak te onderzoeken middels een zogeheten Schetsplan.

Omdat nu het stedenbouwkundig plan gekoppeld wordt aan de gebouwstructuur is Gunnar Daan gevraagd als stedenbouwkundig architect de ruimtelijke potenties van Zuidpoort te onderzoeken. Het Schetsplan geeft op integrale wijze de kwalitatieve mogelijkheden van het gebied weer zoals die door het Plan van Aanpak worden gegeven.

In het raadsbesluit van maart 1998 worden dan ook voorwaarden meegeven voor de uitwerking van het Schetsplan om de ruimtelijke kwaliteit meer kansen te geven. Dit zijn met name het overgaan tot ondergronds parkeren, het definiëren van de Zuidwal meer als poort naar de binnenstad in plaats van een "stadsmuur" en het geven van meer aandacht voor de sociale veiligheid in het stratenpatroon. In dezelfde periode liet V&D weten een verhuizing niet opportuun te achten. Al deze aspecten vragen om een aanpassing van het Schetsplan.

Omdat nu in nog grotere mate de kwaliteit van de architectuur aan de orde is en de karakteristiek van het gebied zeer uitgebreid onderwerp van studie is geweest, kan deze aanpassing plaatsvinden parallel aan de eerste schetsen van de architecten die uiteindelijk de gebouwen zullen vormgeven. Op deze wijze kan na de besluitvorming over dit "Schetsplan-plus" gelijk doorgegaan worden met de ontwerpen voor de gebouwen, zodat in mei 1999 met het VO gestart kan worden.

1.2 Aanpassing Schetsplan 1997: Het Schetsplan-plus 1999
In november 1998 is de start gegeven voor het ontwerpen aan het Schetsplan-plus op basis van de vernoemde uitganspunten. De arcitecten AWG Bob vab Reeth, John Tuomey & Sheila O'Donnell en Vera Yanovshchinky hebben in workshopverband een nieuwe stedenbouwkundige structuur neergelegd, waarin zij ook al de eerste schetsideeën voor hun respectievelijke gebouwen hebben verwerkt. In drie workshops, op 12 november 1998, 14 december 1998 en 14 januari 1999 is er samen met de gemeente en MAB geschetst aan de plannen.

Belangrijk uitgangspunt uit het Schetsplan `97 is de vorming van twee pleinachtige ruimten die op logische wijze met elkaar verbonden zijn: Een "cultuurplein" en een "winkelplein". Het "cultuurplein" moet vooral de intimiteit geven die het uitgaan en `s avonds verblijven wensen. Het winkelplein moet vooral goed aangesloten zijn op de bestaande winkelroutes en daaraan nieuwe routes toevoegen en in die zin goed overzichtelijk zijn.

In het Schetsplan-plus `99 zijn deze stedenbouwkundige elementen verder uitgewerkt waarbij een belangrijk thema is het maken van een eigen karakteristiek voor elke plek. De verschillende kamers van de stad hebben een eigen karakter: Het "cultuurplein" is ingebed in de verschillende richtingen en straten die de plek nu kenmerken en krijgt daardoor een eigen intimiteit - het theater met zijn bijzondere vorm ligt met zijn entree op logische wijze aan dit plein, precies in de zichtlijn vanaf het winkelplein. Bij het winkelplein is vooral gekeken naar het maken van goede wanden en een gevoel van omslotenheid.
De entree aan de Zuidwal krijgt vanuit de opbouw van de gebouwen met nu meer mogelijkheden voor woningbouw al een gedifferentieerd beeld. Door bij de tramhalte de bebouwing als het ware open te vouwen wordt deze route beter gemarkeerd.

Veel aandacht is besteed aan de zichtlijnen zowel vanuit de binnenstad vanaf het oosten en westen als de logische route fdie in noord - zuid richting lopen. Bij het theater is de route van het Achterom opgepakt in een directe zichtlijn naar het plein. De nieuwe hoeken aan de zuidzijde van het winkelplein geven een nieuw en rustig beeld, waardoor er meer eenheid in het plein komt.
Immers de noordzijde geeft nu een te grote verscheidenheid aan typen architectuur te zien. Vanaf de oostzijde wordt aangesloten op de oude lange lijnen richting Oostpoort.

Alle blokken kennen eigelijk een tweede maaiveld speciaal voor de bewoners: een verhoogde hof of binnentuin waaraan gewoond wordt. De verscheidenheid aan stedenboukundige situaties geeft een diversiteit aan woontypes en bouwhoogtes. Aan de Gasthuislaan leidt dit bijvoorbeeld tot een gedifferentieerd beeld in de hoogte-ontwikkeling. Bij het Yperdek zou het mogelijk kunnen zijn hier een volwaardig woonmilieu te maken als dit wordt megenomen met de woningen die vanaf de Kruisstraat hieraan grenzen.

Dit Schetsplan-plus geeft vooral een nieuwe stadsplattegrond, waarbij rekening is gehouden met de veranderbaarheid van de bestaande panden - en de potentie daartoe - en de positie van nieuwe gebouwen met hun gevels en de parkeergarage. Bij de vorm van het cultuurplein kan de vernieuwing van het "Hoogovenspand" met de bibliotheek vanzelfsprekend eeb goede gevel opleveren voor deze kamer van de stad. Het huidige V&D-pand kan, indien V&D dat wenst, aan zijn randen een aanpassing plegen waardoor het beter in de stad ligt, aan het nieuwe plein en aan de Bastiaanspoort. Voor het trapvormige woongebouw aan het winkelplein kan een "folly-achtig paviljoen" als een filter ervoor zorgen dat dit gebouw beter aan het plein komt te liggen. Het theater kán een uitbreidingsmogelijkheid benutten met het (bioscoop-) blok wat er tegenover is gepositioneerd.
Het plan houdt rekening met het laden en lossen van het theater en overigens ook die van de andere stedelijke functies die van hun bevoorrading afhankelijk zijn. Door het ondergronds parkeren kan het profiel van de Kruisstraat worden teruggebracht. De rooilijnverschuiving biedt mogelijkheden bij het huidige V&D-pand aanpassingen te plegen in samenwerking met V&D. In de workshops is ook stilgestaan bij de verkeersafwikkeling, de openbare ruimte en de fietstoutes, mede in relatie tot de sociale veiligheid.

De eerste beelden qua architectuur beginnen zich qua referentie af te tekenen. De ruimtelijk compositie van het Schetsplan-plus is zodanig dat een mooi stedelijk weefsel als bijna vanzelfsprekend zijn architectonische kwaliteit zal oproepen. De drie architecten hebben daarin samen een sterk verwante aanvullende opvatting die veel belooft voor het resultaat!




2. Nadere beschrijving ven de ruimtelijke- en functionele structuur

Algemeen
In deze rapportage is gekozen voor een korte beschrijving in hoofdlijnen/trefwoorden.

2.1 Onderverdeling `kerngebied"/omliggende velden
Deze onderverdeling is d.m.v. een groene (het nu ter beslissing voorliggende stedenbouwkundige plan) en rose kleur (het later te beslissen deel van het plan) op de voorlopige ontwerpschets aangegeven.

Het kerngebied (groen) omvat de volgende velden:
  • velden 2, 5, 7;
  • het paviljoen;
  • eventuele aanbouw Hoogovenspand;
  • eventuele aanbouw pand V&D;
  • de ondergrondse parkeergarage.
Het huidige voorstel voorziet in één route naar de tramhalte i.p.v. 2 routes volgens het Schetsplan Gunnar Daan. Veld 6 is in het geactualiseerde Schetsplan daardoor opgesplitst en vervolgens toegevoegd aan veld 5 en veld 7, de aanduiding veld 6 komt in de onderstaande beschrijving niet meer voor.

`Omliggende velden' (rose):
  • veld 1;
  • Yperdek;
  • veld 9;
  • veld 10;
  • hoekpand Achterom.
De planontwikkeling van het kerngebied en de omliggende velden bevindt zich in een verschillend stadium. Het architectenteam heeft in eerste instantie gekeken naar het totale Zuidpoortgebied. Voor het kerngebied zijn daarna de ontwerpschetsen meer gedetailleerd uitgewerkt. T.a.v. de overige velden heeft het architectenteam zich beperkt tot het formuleren van aanbevelingen. Algemeen uitgangspunt is dat de omliggende velden op eenzelfde wijze als het kerngebied moeten aansluiten op het stedelijk weefsel van de bestaande stad. Hiervoor wordt het bouwblok als bouwsteen- / organisatieprincipe gekozen voor de afronding van het stedelijk weefsel. Daarbij moet men er wel rekening mee houden dat een nadere uitwerking of verfijning van het bouwblokprincipe in deze fase nog ontbreekt.

De huidige voorstellen voor veld 7 geven een goede indicatie op welke wijze het bouwblokprincipe nader is uitgewerkt of zoals Bob van Reeth aangeeft; `ingesneden en gearticuleerd'. De komende periode zullen de omliggende velden in overleg met diverse betrokkenen verder uitgewerkt moeten worden.

2.2 Beschrijving van de velden
a) Veld 2
  • begane grond Pijnepoort winkels, op niveau wonen, ondergronds parkeren voor eigen behoefte bewoners.

b) Eventuele aanbouw V & D
  • op dit moment wordt met de V & D gesproken over een eventuele uitbreiding in zuidelijke en oostelijke richting.
  • op deze wijze ontstaat de mogelijkheid om de huidige gevel aan de Bastiaanspoort met kleinschalige winkels in te vullen;
  • aan de Kruisstraat kan een beter gevelbeeld tot stand komen.

c) Veld 7
  • o.a. locatie voor nieuwe C-1000;
  • begane grond en gedeeltelijk op de eerste bouwlaag winkels ( langs de route naar de tramhalte );
  • verder op niveau woningen;
  • de ondergrondse parkeergarage.

d) Paviljoen / Haakpand
  • kopse kanten van het paviljoen worden ingevuld met kleinschalige winkelfuncties, voor het tussenliggende gedeelte is een functie als Grand Café denkbaar;
  • in overleg met de eigenaar van de winkels wordt de mogelijkheid onderzocht om het `karakter' van de buitengevel en het winkelprogramma beter te laten aansluiten op de geplande ontwikkelingen in Zuidpoort.

e) Veld 5
  • op de begane grond winkels en aan culturele voorzieningen gelieerde commerciële functies;
  • op niveau winkels ( langs de route naar de tramhalte ); verder op niveau woningen ( voorlopig oostelijk deel van veld 5 );
  • het westelijk deel van veld 5 ( op niveau ) is gereserveerd voor de bioscoopfunctie, een eventuele discotheek kan deel uitmaken van het bioscoopcomplex, de definitieve invulling van het discotheekprogramma is afhankelijk van de beoogde formule ( de doelgroep en de wijze waarop de beide functies elkaar versterken );
  • het definitieve programma voor de bioscoop is nog in ontwikkeling;
  • op de begane grond wordt voorlopig rekening gehouden met een eventuele uitbreiding van het theater;
  • de functie en definitieve invulling van de nu geplande openbare ruimte tussen het theater en veld 5 is hier mede van afhankelijk;
  • de ondergrondse parkeergarage.

f) Hoogovenspand / Aanbouw Hoogovenspand
  • de eigenaar is geïnformeerd omtrent de recente ontwikkeling;
  • het onderzoek naar de mogelijke verplaatsing van de bibliotheek bevindt zich in een afrondend stadium;
  • de gedachte is dat de bibliotheek `zich gaat vestigen' op de begane grond en eerste en tweede verdieping van het Hoogovenspand, het programma voor de CD-uitleen is hierbij in begrepen;
  • de strook winkels langs de Vestpoort zal in overleg met de eigenaar worden herontwikkeld, dit i.v.m. de wens om de aansluiting richting bestaande stad te verbeteren;
  • voor de invulling van de aanbouw wordt voorlopig gedacht aan een combinatie Stadshal / Kunstuitleen;
  • indien de optie Stadshal niet wordt gehonoreerd, kan de aanbouw worden ingevuld met de Kunstuitleen en een commerciële functie 9 ( bijv. een boekhandel )

Flexibiliteit t.a.v. culturele programma:
  • het theaterprogramma en het programma voor de Stadshal is nog in ontwikkeling;
  • binnen veld 5 zijn op dit moment voldoende mogelijkheden om de variatie in het culturele programma op te vangen.

g) Veld 1 -11
  • de uitwerking van veld 1 wordt voorlopig aangehouden, een gecombineerde ontwikkeling veld 1 / Yperdek is in onderzoek;
  • zodra er een besluit is genomen over de verplaatsing van de bibliotheek zal een integraal voorstel worden gemaakt voor de herontwikkeling van het vrijkomende pand, veld 1 en het Yperdek.

h) Hoekpand Achterom
  • de mogelijkheid wordt onderzocht om de huidige kopgevel - d.m.v. het toestaan van uitbreiding - een meer open karakter te geven.

i) Parkeergarage
  • 2 lagen ondergronds, globaal onder veld 5, 7 en het winkelplein, één in- en uitrit nabij de aansluiting Asvest / Zuidwal, de problematiek van de in- en uitrit voor de parkeergarage en het laden en lossen voor het theater vraagt nog een nadere uitwerking.

j. Laden en lossen Zuidpoort
  • laden en lossen voor zowel C-1000 ( nieuw ) als V&D via de Kruisstraat, de hiervoor benodigde ruimte zal binnen het straatbeeld moeten worden opgelost;
  • overige laden en lossen ( alleen tijdens venstertijden ) via het circuit entree Kruisstraat, Winkelplein, Cultuurplein naar de Asvest.


3. De Architekten

Algemeen
In het rapport volgt een impressie van de wijze waarop de plannen door de verschillende architekten zullen worden uitgewerkt.

3.1 AWG Bob van Reeth

3.2 John Tuomey & Sheila O'Donnell
3.3 Vera Yanovshchinky


| doelstelling | historie | plan elementen | laatste nieuws |
| openbaar | practisch | links | <